Văn hóa tín ngưỡng

Các vị thần bảo hộ gia đình trong quan niệm người Việt

Trong quan niệm của người Việt, bên cạnh tổ tiên, mỗi gia đình đều có các vị thần bảo hộ, nên trong đời sống tâm linh, người Việt cũng rất coi trọng việc thờ cúng các vị thần này với ước mong cầu bình an, may mắn, phát đạt.

Xem chi tiết

Trình tự dâng lễ ở đình, đền, miếu, phủ

Theo nếp xưa, người Việt Nam ngày nay vẫn thường dâng lễ ở các đình, đền, miếu, phủ để tỏ lòng tôn kính, biết ơn các bậc Tôn thần đã có công với đất nước và cầu mong được phù hộ độ trì. Dâng lễ ở các đình, đền, miếu, phủ có những nguyên tắc nhất định mà mọi người ai cũng phải tuân theo.

Xem chi tiết

Cờ ngũ sắc trong văn hóa người Việt Nam

Cờ ngũ sắc là loại cờ mang ý nghĩa làm tôn thêm vẻ linh thiêng, trang trọng của không gian thờ tự như đình, chùa, đền, miếu... hay các nơi tổ chức lễ hội, được thiết kế dựa theo thuyết Âm dương Ngũ hành, với hình vuông có 5 màu tượng trưng cho 5 hành khí: Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ.

Xem chi tiết

Những hình thức tín ngưỡng nguyên thủy ở Việt Nam

Tín ngưỡng nguyên thủy ở Việt Nam ra đời cùng với nhu cầu, khát vọng của con người, thể hiện niềm tin của con người đối với đấng thiêng, huyền bí để vượt khỏi thế giới tự nhiên đầy nguy hiểm, hướng tới cuộc sống tốt đẹp hơn.

Xem chi tiết

Quan niệm về thần linh trong đời sống của người Ba Na

Cũng như các tộc người khác, người Ba Na đều tin rằng mọi thứ xung quanh họ đều có sự hiện hữu của thần linh (yang), chi phối họ, quy định những suy nghĩ, hành động của họ. Tận sâu thẳm trong tâm thức của mình, người Ba Na rất sợ các vị thần linh và họ không hề bỏ qua những nghi lễ cúng tế để làm vừa lòng các vị thần.

Xem chi tiết

Lễ tế Âm Hồn - Nghi lễ truyền thống và nhân văn của người dân Cố đô Huế

Lễ tế Âm Hồn là một lễ tế truyền thống tốt đẹp của Việt Nam đã từng diễn ra trong lịch sử, đặc biệt là dưới thời nhà Nguyễn ở Huế, đề cao những giá trị nhân văn, chủ yếu là hình thức gắn kết giữa con người với thế giới tự nhiên; nhằm tưởng nhớ những người đã ngã xuống trong sự kiện Thất thủ Kinh đô năm 1885.

Xem chi tiết

Tục thờ Thiên Yana đầy huyền bí ở vùng Nam Trung bộ

Thiên Yana là hiện tượng tín ngưỡng – văn hóa độc đáo ở duyên hải Nam Trung Bộ Việt Nam. Từ thần mẹ xứ sở Pô Inư Nagar của người Chăm đã hiện thân thành vị thánh mẫu với tên gọi Thiên Yana – một vị phúc thần của người Việt.

Xem chi tiết

Tín ngưỡng phồn thực của người Chăm

Trong đời sống của người Chăm thể hiện nhiều yếu tố tín ngưỡng phồn thực. Từ tục thờ sinh thực khí, trong kiến trúc, điêu khắc, trang phục… Lễ Ri chà nư cành là một ví dụ về tín ngưỡng này.

Xem chi tiết

Tín ngưỡng thờ cúng Po Nai của người Chăm

Người Chăm là cư dân sinh sống chủ yếu bằng nông nghiệp. Đặc điểm của sản xuất nông nghiệp phụ thuộc vào tiết trời. Do vậy, người nông dân Chăm luôn luôn “ trông trời, trông đất, trông mây” nghĩa là cầu mong ở đấng siêu nhiên. Từ đó, hình thành nên tín ngưỡng vạn vật hữu linh, tín ngưỡng đa thần và các nghi lễ liên quan đến nông nghiệp. Tín ngưỡng thờ cúng Po Nai đã được hình thành và ảnh hưởng sâu sắc trong đời sống sinh hoạt tâm linh của người Chăm.

Xem chi tiết

Con gà trong đời sống người Tày ở Cao Bằng

Trong đời sống văn hóa người Tày ở Cao Bằng, gà là con vật gần gũi và thân thiết với con người, gắn liền với đời sống tâm linh, tín ngưỡng mang đậm bản sắc dân tộc.

Xem chi tiết

Tục thờ Bà Ngũ Hành ở Nam Bộ

Bà Ngũ Hành hay còn gọi Ngũ Hành Nương Nương là năm vị thần biểu trưng cho Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ. Ðây không phải là vật chất theo nghĩa đen của tên gọi, mà là quy ước của người xưa để xem xét mối tương quan của vạn vật. Tục thờ bà Ngũ Hành ở Nam Bộ cho thấy quá trình người Việt tiếp nhận thuyết Ngũ Hành của phương Bắc thành những giá trị tín ngưỡng riêng.

Xem chi tiết

Tín ngưỡng thờ Nữ thần trong dòng chảy văn hóa Việt

Trong tín ngưỡng của người Việt và một số dân tộc anh em, việc tôn thờ Nữ thần, thờ Mẫu thần là một hiện tượng khá phổ biến và có căn cỗi lịch sử và xã hội sâu xa. Tuy đều là sự tôn sùng của các thần linh nữ tính, nhưng giữa thờ Nữ thần với thờ Mẫu thần và Mẫu Tam phủ, Tứ phủ không hoàn toàn đồng nhất, mà chúng có quá trình phát triển, phản ánh nhận thức cũng như cơ sở phát triển xã hội Việt Nam.

Xem chi tiết

Độc đáo lễ đặt tên con của người Cờ Lao - Hà Giang

Đặt tên cho con là một thành tố văn hóa, tôn giáo quan trọng liên quan đến các nghi lễ vòng đời của dân tộc Cờ Lao. Đối với dân tộc Cờ Lao, mỗi người từ khi sinh ra đến khi nhắm mắt trở về với tổ tiên, người Cờ Lao phải trải qua các nghi lễ như lễ trưởng thành, lễ cưới, lễ địa táng (lễ làm ma tươi), lễ làm ma khô...; trong đó đặt tên là nghi lễ đầu tiên của một đời người của dân tộc Cờ Lao.

Xem chi tiết

Sinh hoạt hội ở đình làng

Ở đình làng trong ngày hội không chỉ có tế lễ, rước và tục hèm, mà còn có nhiều sinh hoạt văn hóa, các trò diễn mang tính nghi lễ và phong tục.

Xem chi tiết

Hèm – nghi lễ liên quan tới chiến trận

Trong danh mục các Thành hoàng ở Việt Nam, những Thành hoàng vốn xưa là võ quan lập công trong chiến trận chiếm số lượng khá đông đảo. Bởi thế, trong nghi lễ thờ phụng, nhiều nơi còn giữ lại các tục hèm để tưởng nhớ, tái hiện các chiến công xưa. Tiêu biểu nhất cho loại hèm này là nghi lễ “Hội trận” trong lễ hội Gióng ở làng Phù Đổng vào mồng 8 tháng 4 âm lịch hằng năm tái hiện cuộc chiến đấu giữa Thánh Gióng thời Hùng Vương – An Dương Vương.

Xem chi tiết

Văn hóa uống trà trong đời sống của người Việt

Trà là thức uống được người Việt dùng suốt năm, suốt đời, từ quán nước vỉa hè đến ấm trà trong gia đình, hay những nhà hàng sang trọng. Bởi uống trà vừa là nét sinh hoạt lành mạnh, vừa rất tốt cho sức khỏe người dùng. Cây chè Việt vì thế đã trở thành một thứ cây khởi nguồn cho sự giao tiếp tình cảm đời sống thường nhật, một thức uống khó thiếu của người Việt Nam.

Xem chi tiết

Văn hóa đình làng Nam Bộ

Đình làng hay đình thần, là nơi thờ thần Thành hoàng, vị thần chủ thể linh thiêng của thôn làng . Bên cạnh những giá trị tín ngưỡng truyền thống, đình làng Nam Bộ còn mang bản sắc riêng vừa duy trì truyền thống đạo lý “uống nước nhớ nguồn”. Vừa thể hiện ước mơ, khát vọng của lưu dân thời mở cõi.

Xem chi tiết

Kiến trúc đình làng Việt Nam

Đình làng được xây dựng xa làng nhưng làm sao lại có được vị trí là trung tâm của làng. Đó là một tổng thể kiến trúc khá rộng rãi để có thể vừa thờ cúng, tế lễ, lại vừa là nơi hội họp của đông đảo dân làng nơi mở hội hàng năm.

Xem chi tiết

LỄ TỤC GIỖ LÀNG

Ngày giỗ làng tức là ngày thành kỵ - ngày giỗ các vị thần, ngày kỷ niệm các vị thần đã qua đời.

Xem chi tiết

Thành hoàng từ nhiên thần đến nhân thần và vấn đề truyền thuyết hóa thần thoại

Các Thành hoàng ở đồng bằng Bắc Bộ xuất phát từ các nguồn gốc khác nhau: Thiên thần, Nhiên thần và Nhân thần, trong đó gốc Nhân thần chiếm số lượng đông đảo hơn cả. Trong Nhân thần thì các nhân vật lịch sử chiếm đại đa số. Có thể nói, thông qua các loại Thành hoàng làng, ta có thể thấy được thiên nhiên và lịch sử Việt Nam. Một thiên nhiên lấy Núi – Nước (Sơn – Thủy) làm môi trường chính, còn một lịch sử lấy lòng yêu nước, tâm thức uống nước nhớ nguồn, tinh thần chống giặc ngoại xâm làm cốt lõi.

Xem chi tiết

Viện nghiên cứu
Văn hoá Tín ngưỡng Việt Nam

Văn phòng đại diện phía Nam

Văn hóa tín ngưỡng

Các vị thần bảo hộ gia đình trong quan niệm người Việt

Trình tự dâng lễ ở đình, đền, miếu, phủ

Cờ ngũ sắc trong văn hóa người Việt Nam

Những hình thức tín ngưỡng nguyên thủy ở Việt Nam

Quan niệm về thần linh trong đời sống của người Ba Na

Lễ tế Âm Hồn - Nghi lễ truyền thống và nhân văn của người dân Cố đô Huế

Tục thờ Thiên Yana đầy huyền bí ở vùng Nam Trung bộ

Tín ngưỡng phồn thực của người Chăm

Tín ngưỡng thờ cúng Po Nai của người Chăm

Con gà trong đời sống người Tày ở Cao Bằng

Tục thờ Bà Ngũ Hành ở Nam Bộ

Tín ngưỡng thờ Nữ thần trong dòng chảy văn hóa Việt

Độc đáo lễ đặt tên con của người Cờ Lao - Hà Giang

Sinh hoạt hội ở đình làng

Hèm – nghi lễ liên quan tới chiến trận

Văn hóa uống trà trong đời sống của người Việt

Văn hóa đình làng Nam Bộ

Kiến trúc đình làng Việt Nam

LỄ TỤC GIỖ LÀNG

Thành hoàng từ nhiên thần đến nhân thần và vấn đề truyền thuyết hóa thần thoại