banner 728x90

Khèn - nhạc cụ trong đời sống văn hóa của người Mông ở Mù Cang Chải

05/06/2024 Lượt xem: 2609

Khèn là loại nhạc cụ giữ vai trò quan trọng trong đời sống, sinh hoạt văn hóa của đồng bào dân tộc Mông ở huyện Mù Cang Chải (Yên Bái). Loại nhạc cụ này được ví như linh hồn của người Mông.

Người Mông ở Mù Cang Chải (Yên Bái) biểu diễn múa khèn

Lúc vui, lúc buồn, họ đều mang khèn ra thổi, gửi gắm vào tiếng khèn tình cảm của riêng mình. Chiếc khèn còn là bạn đường chung thủy mỗi khi họ xuống chợ, đi rừng, lên nương. Cũng nhờ tiếng khèn, biết bao đôi trai gái người Mông trên mảnh đất vùng cao này đã nên vợ, nên chồng.

Để làm được một chiếc khèn đẹp đòi hỏi kỹ thuật chế tác rất cầu kỳ và lựa chọn kỹ lưỡng từng nguyên liệu.

Người Mông ở Mù Cang Chải thường biểu diễn khèn đơn, khèn đôi hoặc khèn tập thể. Biểu diễn khèn không đơn thuần chỉ là thổi mà còn phải biết kết hợp với múa. Động tác múa khèn cũng rất phong phú và đa dạng như múa nhảy đưa chân, quay tại chỗ, lăn nghiêng... Việc kết hợp giữa thổi và múa khèn đòi hỏi họ phải có sức khỏe, kỹ thuật biểu diễn.

Nghệ nhân chế tác khèn Mông Thào Cáng Súa ở bản Sáng Nhù, xã Mồ Dề, huyện Mù Cang Chải (Yên Bái)

Người Mông ở Mù Cang Chải thường biểu diễn khèn đơn, khèn đôi hoặc khèn tập thể. Biểu diễn khèn không đơn thuần chỉ là thổi mà còn phải biết kết hợp với múa. Động tác múa khèn cũng rất phong phú và đa dạng như múa nhảy đưa chân, quay tại chỗ, lăn nghiêng... Việc kết hợp giữa thổi và múa khèn đòi hỏi họ phải có sức khỏe, kỹ thuật biểu diễn.

Nếu ai có dịp đến vùng cao Tây Bắc, hãy tới Mù Cang Chải để được một lần lắng nghe tiếng khèn và cùng trải nghiệm cuộc sống người Mông nơi đây.

Ban Nghiên cứu Văn hóa

 

Tags:

Bài viết khác

Những loại hoa, quả nên thắp ngày Tết Đoan Ngọ

Chọn đúng hoa, chọn kỹ quả vào ngày Tết Đoan Ngọ không chỉ để dâng lên tổ tiên mà còn thể hiện sự hiểu biết, giữ gìn nếp nhà và bản sắc truyền thống giữa nhịp sống hiện đại.

Đền thờ Mẫu - Chốn linh thiêng ở kỳ quan Đèo Ngang

Nằm trên hành trình thiên lý Bắc – Nam, Đền thờ Mẫu Liễu Hạnh đã trở thành điểm đến tâm linh đầy huyền bí. Qua bao cuộc biến thiên, tích xưa “Công chúa Quỳnh Hoa giáng trần giúp dân bản tránh khỏi nạn dịch, xua đuổi thú dữ, dạy người trồng lúa…” vẫn trường tồn ở vùng đất sơn thủy hữu tình này.

Cúng, khấn, vái và lạy trong nghi lễ thờ cúng

Khi cúng thì chủ gia đình phải bầy đồ lễ cùng với hoa quả theo nguyên tắc “đông bình tây quả,” rượu, và nước. Sau đó, phải đốt đèn (đèn dầu, đèn cầy, hay đèn điện), thắp nhang, đánh chuông, khấn, và cúng trước rồi những người trong gia đình theo thứ tự trên dưới cúng sau. Nhang (hương) đèn để mời và chuông để thỉnh tổ tiên. Khi cúng thì phải chắp tay đưa lên ngang trán khấn. Khấn là lời trình với tổ tiên về ngày cúng liên quan đến tên người quá cố

Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương: Bản sắc văn hóa của người Việt Nam

Việc thờ cúng Hùng Vương đã ăn sâu, lan tỏa rộng khắp, nơi đâu có người Việt sinh sống thì tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên - thờ các vua Hùng được người Việt tôn vinh và thờ tự.

Nhạc cụ truyền thống trong hát Chầu Văn

Hát Chầu văn hay còn được gọi là hát văn hay hát hầu đồng là một loại hình nghệ thuật ca hát cổ truyền và một phần tín ngưỡng thờ Mẫu của văn hóa Việt Nam. Đây là hình thức lễ nhạc gắn liền với nghi thức hầu đồng của tín ngưỡng Tứ phủ (tín ngưỡng thờ Mẫu) và tín ngưỡng thờ Đức Thánh Trần (Trần Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuần), một tín ngưỡng dân gian Việt Nam.

Nét văn hóa tâm linh trong kiến trúc nhà thờ họ

Kiến trúc nhà thờ họ là biểu tượng vật chất đậm nét văn hóa phi vật thể của các tộc họ ở Việt Nam. Đây là nơi lưu giữ giá trị, tổ chức, quan hệ, và thành tựu của mỗi dòng tộc qua nhiều thế hệ. Theo truyền thống, nhà thờ họ thường được xây dựng theo cấu trúc đơn giản nhưng hài hòa, mang đậm nét riêng của văn hóa dân gian.

Vai trò và ý nghĩa của nhà thờ họ tại Việt Nam

Nhà thờ tổ hay từ đường là một ngôi nhà dành riêng cho việc thờ cúng tổ tiên của một dòng họ hay từng chi họ tính theo phụ hệ (dòng của cha). Nhà thờ họ phổ biến trong văn hóa người Việt tại khu đồng bằng và trung du Bắc Bộ và Trung Bộ.

Tứ quý trong tranh dân gian Đông Hồ

Tranh Tứ quý thuộc loại tứ bình (bốn bức) khổ lớn, vẽ cảnh tứ thời: Xuân, hạ, thu, đông. Mỗi mùa có một loài cây, loài hoa đặc trưng. Mùa xuân: hoa mai, hoa lan, hoa đào. Mùa hạ: hoa sen, hoa hồng, hoa lựu. Mùa thu: hoa cúc, hoa phù dung. Mùa đông: cây trúc, cây thông (tùng).
Top