banner 728x90

BÀI 1: DI TÍCH LỊCH SỬ NÚI DINH

12/04/2024 Lượt xem: 3630

Núi Dinh nằm ở phía đông bắc tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu, dọc theo quốc lộ 51, cách thành phố Hồ Chí Minh 80 km và cách thành phố Bà Rịa chừng 6 km, thuộc địa phận Tp. Bà Rịa và thị xã Phú Mỹ.

Hồi trước thế kỷ 18, 19, núi Dinh thường được gọi là núi Trấn Biên, cùng tên với vùng đất rộng lớn Biên Hòa - Bà Rịa, có các đỉnh Bao Quan cao 504 m, đỉnh núi Dinh cao 491 m, đỉnh núi ông Hựu cao 444 m, núi Da Dâu 436m thuộc địa bàn các xã Châu Pha, Hội Bài của huyện Tân Thành (cũ) nay là thị xã Phú Mỹ và một phần thuộc xã Long Hương thành phố Bà Rịa. Vào đời vua Gia Long, Núi Dinh thuộc tổng Phước An, phủ Long Phước, thị trấn Biên Hòa. Đời Minh Mạng, Núi Dinh thuộc phủ Phước Tuy, trấn Biên Hòa., trước 1975 thuộc tỉnh Phước Tuy, sau đó thuộc tỉnh Đồng Nai.

Theo sử sách ghi lại, dĩ có tên gọi núi Dinh là vào năm 1658 (thời chúa Nguyễn Phúc Tần) có cuộc điều binh của trưởng cơ Yên Thành Hầu từ tỉnh Phú Yên về đây. Binh lính đóng trên các triền núi có xây một dinh trại cho Yên Thành Hầu làm việc và chỉ huy, từ đó ngọn núi này mang tên Núi Dinh. Hiện nay trên đỉnh núi hãy còn dấu tích nền nhà, lối đi.

Về cấu tạo địa chấn: Núi Dinh được cấu tạo bằng đá Granit trong, hạt mịn màu ghi hoặc đen rất có giá trị trong xây dựng.

Núi Dinh có nhiều suối chảy xuống: Suối Ngọt, suối Nghệ, Rạch Váng, suối Hương đổ về phía biển (xã Long Sơn). Vào đầu thế kỷ XX vùng Núi Dinh còn là khu rừng nguyên sinh với nhiều cây cổ thụ như: Dầu, Sao, Cẩm Lai, Sơn Trà, Đác, Chiêu Liêu, Trâm Sừng, Săng Trắng, Sến gõ…bên cạnh còn có nhiều cây thuốc quý: Cam thảo, Hoằng Đằng, Hà Thủ Ô, Ba, Kích, Sâm Nam….Động vật ở đây cũng khá phong phú: Hổ, Hón, Gà rừng, Khỉ, Vooc Nai, Hoãng, Gấu, Cúi, Heo rừng…

Địa hình củ Núi Dinh có vị trí chiến lược quan trọng, từ đây có thể bao quát, án nhữ toàn bộ khu vực phía đông Sài Gòn, phía bắc là thành phố Biên Hòa cách 97 km, phía đông là căn cứ Minh Đạm (Long Đất), phía nam là Biển Đông, phía tây là thành phố Vũng Tàu cách 22 km, sông Lòng Tàu và sông Thị Vải.

Từ đây có thể đi về Biên Hòa-Sài Gòn bằng quốc lộ 51 và đường sông rất thuận lợi, dễ dàng. Dựa vào yếu tố đó, Núi Dinh trở thành một pháo đài quan sát án ngữ cả vùng chiến lược rộng lớn phía đông Sài Gòn.

Theo truyền thuyết, Bà Rịa mang tên người đàn bà quê ở Bình Định (1765) sinh năm 1765 vào nam từ năm 15 tuổi, mất vào năm 1803, là người có công lập ra nhiều làng ở đây nhất là làng Phước Liễn, hiện nay còn đền thờ ở trên (Dinh Cố) ở Tam Phước.

Ở bên sườn núi Bồng Lai (Núi Dinh) có tổ Đình Linh Sơn Tự (chùa Tây Phương) cách ngày nay 300 năm vào thế kỷ 17, đã đánh dấu mốc quan trọng, là một trung tâm phật giáo lâu nhất của miền Đông Nam Bộ.

 Khi thực dân Pháp đến xâm lược 08.01.1862 và thành lập tỉnh Bà Rịa 07/07/1862. Chúng xây dựng ở khu vực Núi Dinh nhiều khu vực quân sự. Ở trước Phước Lễ bên bờ phải sông Dinh gồm một phần dãy núi Dinh. Trong vùng núi này có một căn cứ quân đội được xây dựng để làm bệnh xá quân y cho các sĩ quan Pháp đóng ở Bà Rịa. Một pháo đài quan sát và cũng dùng luôn làm bệnh xá được đặt trên núi.

 Trên sườn dốc, về phía tây của Núi Dinh giữa 2 mỏm là một căn cứ quân sự được xây dựng. Quân đội Pháp đã sống ở đây và đây còn là một bệnh xá quân y Bà Rịa.

Vào cuối thế kỷ 18, đầu thế kỷ 19 trên núi Dinh có ngôi chùa xây ở lối vào một động sâu là nguồn của một dòng suối. Người đàn ông đức độ tên là Đinh Công Lương ở ẩn trên đó một thời gian khá lâu. Ông Lương chết năm 1816, tu sĩ tên là Bùi Văn Đồn đến trụ trì tiếp và tu bổ lại ngôi chùa khang trang hơn…

Với địa thế hiểm trở và thuận lợi, Núi Dinh được Thị ủy Bà Rịa và huyện Châu Đức tỉnh BRVT chọn làm căn cứ cách mạng trong 2 thời kỳ chống Pháp và chống Mỹ.

(còn nữa…)

Đào Quốc Thịnh

 

Tags:

Bài viết khác

Gìn giữ di sản văn hóa qua nghệ thuật múa dân gian Việt Nam

Trong kho tàng văn hóa truyền thống của dân tộc Việt Nam, nghệ thuật múa dân gian chiếm một vị trí quan trọng, không chỉ là hình thức biểu đạt nghệ thuật mà còn là phương tiện chuyển tải những giá trị tinh thần, tín ngưỡng và bản sắc dân tộc. Từ miền Bắc đến miền Nam, mỗi vùng miền đều có những điệu múa đặc trưng, góp phần làm phong phú bức tranh văn hóa dân tộc Việt.

Khám phá khu di tích lịch sử văn hóa ngàn năm tuổi ở Bà Rịa – Vũng Tàu

Giữa miền đất Long Điền (Bà Rịa – Vũng Tàu) chan hòa nắng gió, khu di tích lịch sử – văn hóa Bàu Thành sừng sững như một nhân chứng lặng lẽ hàng nghìn năm lịch sử. Nơi đây, từng lớp dấu tích cổ xưa hòa quyện cùng nhịp sống hiện đại, tạo thành điểm đến độc đáo vừa gợi trí tò mò vừa làm dậy lên lòng tự hào về một vùng biên viễn oai hùng.

Lễ hội chùa Keo và 6 nghi thức độc đáo: Di sản văn hóa tâm linh Việt Nam

Nằm yên bình bên dòng sông Hồng thơ mộng, chùa Keo – tên chữ là Thần Quang Tự – tọa lạc tại xã Duy Nhất, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình. Đây là một trong những ngôi chùa cổ kính, có giá trị lịch sử và nghệ thuật bậc nhất ở Việt Nam.

Làng nghề bánh tráng Trảng Bàng – Di sản văn hóa của người dân Nam Bộ

Nhắc đến Tây Ninh, người ta thường nghĩ ngay đến món bánh canh Trảng Bàng trứ danh. Thế nhưng, mảnh đất nắng gió này còn ẩn chứa một di sản văn hóa lâu đời: làng nghề bánh tráng phơi sương Trảng Bàng – nơi kết tinh tinh hoa ẩm thực và tâm hồn người dân Nam Bộ.

Người mở cõi – Vị khai quốc công thần đất Đồng Nai

Cách đây 327 năm, vào mùa xuân năm 1698, theo lệnh Chúa Nguyễn Phúc Chu, Chưởng cơ Nguyễn Hữu Cảnh dẫn binh thuyền xuôi dòng sông Sài Gòn rồi ngược dòng Đồng Nai, đặt chân đến vùng Cù Lao Phố. Với tầm nhìn chiến lược và phẩm chất của một nhà kiến thiết, ông đã nhanh chóng thiết lập dinh Trấn Biên, ổn định trật tự, khai sinh hệ thống hành chính cho vùng đất hoang hóa rộng lớn, mở đầu cho quá trình xác lập chủ quyền của Đàng Trong trên phần đất Nam Bộ ngày nay.

Lăng Văn Sơn: Nét chạm của di sản trong đô thị hiện đại

Giữa nhịp phát triển sôi động của vùng Tây Hà Nội, Lăng Văn Sơn – di tích lịch sử quốc gia tại xã Tân Hội, huyện Đan Phượng – vẫn là biểu tượng văn hóa, điểm tựa tâm linh và niềm tự hào của người dân địa phương. Nơi đây không chỉ gắn với vị tướng Văn Dĩ Thành – người lãnh đạo cuộc khởi nghĩa chống quân Minh vào đầu thế kỷ XV – mà còn lưu giữ những giá trị trường tồn của vùng đất Tổng Gối anh hùng.

Hình tượng Dê trong văn hóa thế giới và nghệ thuật truyền thống Việt Nam.

Hình tượng con dê là một biểu tượng phổ biến trong nhiều nền văn hóa trên thế giới, với ý nghĩa đa dạng từ tôn giáo, triết lý đến nghệ thuật và tín ngưỡng dân gian. Tại Việt Nam, con dê không chỉ là động vật quen thuộc trong đời sống nông nghiệp mà còn giữ vị trí biểu tượng trong nghệ thuật tạo hình và kiến trúc truyền thống.

Bảo tàng – Thư viện Bà Rịa - Vũng Tàu: Hành trình đưa di sản văn hoá đến gần hơn với du khách

Không chỉ lưu giữ ký ức, di sản văn hóa còn là nhịp cầu kết nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa người dân và quê hương, giữa du khách và những câu chuyện lịch sử tưởng như đã lùi xa. Ở thành phố du lịch biển Vũng Tàu – hành trình ấy đang được tiếp nối sáng tạo và nhân văn qua nỗ lực không ngừng của Bảo tàng – Thư viện tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu.
Top