Du lịch tỉnh Vân Nam, Trung Quốc bằng đường bộ

Tôi khởi hành chuyến du lịch tỉnh Vân Nam, Trung Quốc bằng đường bộ là để tận dụng thời gian 5 ngày còn trống trong chuyến đi công tác ở Hà Nội. Đây là lần thứ 4 tôi đi Trung Quốc nhưng lại là lần đầu tiên đi bằng đường bộ và cũng là lần đầu tiên đặt chân tới tỉnh Vân Nam (Trung Quốc). Một tỉnh giáp biên giới Việt Nam.

Cửa khẩu chính qua biên giới Việt - Trung đường bộ là huyện Hà Khẩu (Trung Quốc) giáp với tỉnh Lào Cai (Việt Nam), Hà Khẩu là huyện tự trị của người dân tộc Dao, tỉnh Vân Nam. Đây là cửa khẩu biên giới bộ duy nhất được phép đi lại chỉ bằng sổ thông hành (được lưu trú qua đêm) không cần hộ chiếu. Thời hạn lưu trú của sổ thông hành là 1 tháng, cho phép nhập cảnh 1 lần và có thể gia hạn 1 lần nếu có nhu cầu ở lại lâu hơn dự kiến.

Tác giả chụp hình lưu niệm tại tỉnh Vân Nam, Trung Quốc.

Thông thường các tour du lịch đường bộ đi qua cửa khẩu này xuất phát từ Hà Nội đều khởi hành vào khoảng thời gian lúc 23 – 24 giờ đêm trên các chuyến xe giường nằm. Nhà xe Sao Việt là một trong số nhà xe được nhiều đơn vị lữ hành lựa chọn. Thời gian di chuyển từ Hà Nội đến Lào Cai mất khoảng 5 – 6 tiếng, thời điểm tới cửa khẩu khoảng 4 đến 5 giờ sáng, vừa đủ thời gian vệ sinh cá nhân, ăn sáng…chuẩn bị nhập đoàn làm thủ tục xuất cảnh.

Sau khi làm thủ tục xuất nhập cảnh tại cửa khẩu (khoảng 1 tiếng), xe chở khách du lịch Việt Nam phải trải qua 2 lần kiểm tra: Lần thứ nhất xe chở du khách đến cơ quan công an địa phương làm thủ tục kiểm tra đối chiếu người và sổ thông hành. Sau đó lập lại quy trình này lần 2 tại trạm cảnh sát giao thông trước khi vào đường cao tốc.

Với một đất nước trên 1 tỉ dân thì việc kiểm tra gắt gao người nhập cảnh cũng không có gì là lạ. Hiện Trung Quốc vẫn đang là một trong số nước quản lý an ninh trật tự xã hội tốt nhất trên thế giới. Hầu như khu vực công cộng không xảy ra tệ nạn trộm cắp, cướp giật, móc túi… như một số nước châu Âu hay một số nước châu Á kém phát triển.

Tác giả chụp hình lưu niệm tại thành phố Di Lặc, thuộc châu Hồng Hà, Trung Quốc.

Du lịch Vân Nam bằng đường bộ còn được gán cho cái tên gọi là “du lịch trải nghiệm”, vì vậy thời gian di chuyển bằng xe ô tô tương đối nhiều. Ngay trong ngày đầu tiên, xe chở đoàn chúng tôi đã phải di chuyển một quãng đường dài hơn 500 km trên các cung đường dốc núi cao, hai bên là rừng cây và vách đá. Địa thế của tỉnh Vân Nam là phía Bắc cao (phía Trung Quốc), phía Nam thấp (phía Việt Nam), chênh lệch độ cao lớn. Phía Nam độ cao so với mặt nước biển nói chung là 1500-2200m, phía Bắc khoảng 3000-4000m. Điểm cao nhất của tỉnh là đỉnh Khả Cách Phó trên núi tuyết Mai Lý có độ cao 6740m. Phía Đông là cao nguyên Vân Quý, địa hình dần bằng phẳng. Điểm thấp nhất là Hà Khẩu - đoạn biên giới sông Hồng, có độ cao là 76,4m, nên càng tiến sâu vào đất Trung Quốc, cũng đồng nghĩa là chúng tôi đang di chuyển dần lên độ cao. Càng lên cao, áp suất càng thấp, nhiều đoạn đường chúng tôi có cảm giác tai bị ù đặc, chóng mặt…

Vân Nam là một tỉnh ở phía Tây Nam (Trung Quốc), giáp biên giới phía Bắc của Việt Nam, tiếp giáp biên giới với các tỉnh Điện Biên, Lai Châu, Lào Cai, Hà Giang (của Việt Nam). Địa hình chủ yếu là đồi núi, dân số hơn 44 triệu người, diện tích hơn 394 nghìn km² (rộng hơn diện tích Việt Nam), chiếm khoảng 4,1% tổng diện tích đất Trung Quốc, là nơi bắt nguồn (thượng nguồn) của sông Hồng, sông Đà và sông Mê Kông chảy qua Việt Nam.

Về phía Trung Quốc, tỉnh Vân Nam có ranh giới giáp với Khu Tự trị người Choang ở Quảng Tây và tỉnh Quý Châu ở phía Đông, tỉnh Tứ Xuyên ở phía Bắc; Khu tự trị Tây Tạng ở phía Tây Bắc. Tỉnh này cũng có biên giới dài 4.060 km giáp với Myanma ở phía Tây, Lào ở phía Nam, Việt Nam ở phía Đông Nam.

Vân Nam có tài nguyên thiên nhiên phong phú, được mệnh danh là “vương quốc thực vật”, “vương quốc động vật”, “vương quốc kim loại màu”, “quê hương của dược liệu”. Về thực vật: Vân Nam là tỉnh có nhiều chủng loại thực vật nhất so với các tỉnh của Trung Quốc, không những có các loài thực vật nhiệt đới, á nhiệt đới, ôn đới, hàn đới, mà còn có rất nhiều loại thực vật cổ, diễn sinh, đặc biệt là những loài có nguồn gốc từ nước ngoài. Trong gần 30.000 loài thực vật cao cấp thì Vân Nam có 18.000 loài, chiếm trên một nửa tổng số loài của cả đất nước Trung Quốc. Vân Nam phát triển Nông Nghiệp và cũng là “Thủ phủ của Nho tươi”.

Tác giả chụp hình lưu niệm trước cổng làng Miêu Trại Tích Thủy,  tỉnh Vân Nam, Trung Quốc.

Ngay trong ngày đầu tiên, chúng tôi ghé thăm làng Miêu Trại Tích Thủy và dừng chân nghỉ đêm tại thành phố Di Lặc. Miêu Trại Tích Thủy là một khu du lịch văn hóa người Miêu nằm ở huyện Bình Biên, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc, được xây dựng vào năm 2014 và có diện tích 1,4 km². Nơi đây nổi tiếng với kiến trúc nhà sàn gỗ truyền thống của người Miêu, phong cảnh hữu tình được ví như "Phượng Hoàng Cổ Trấn thu nhỏ" với sông núi bao quanh và là điểm đến lý tưởng để tìm hiểu văn hóa bản địa.

Bước vào làng Miêu Tích Thủy, du khách sẽ ấn tượng ngay với cổng làng “Ngưu Giác Lô Sanh Trại Môn”. Nghĩa là cổng làng hình sừng bò và khèn. Đây là 2 hình tượng đặc trưng nhất của người Miêu. Đi sâu vào bên trong, bạn cũng sẽ thấy hình sừng bò luôn được chạm khắc trên mỗi mái nhà. Hai bên đường, những ngôi nhà sàn, cửa sổ mắt cáo bằng gỗ, ngói màu xám đen, tường màu be và nền núi đồi xanh thoai thoải, những tòa nhà kiến trúc của người Miêu xinh đẹp và độc đáo. Những ngọn núi tuyệt đẹp, làn nước trong vắt và những hàng cây rợp bóng. Dòng sông Mục Dương trong khu danh lam thắng cảnh gợn sóng xanh biếc chảy qua. Vào sâu tới cuối làng, bạn sẽ choáng ngợp với khung cảnh cổ trang của quảng trường Miêu Lịch. Rất nhiều hình ảnh mô tả thiên văn học và lịch của người Miêu như: hình Thái Cực âm dương, Ngũ Hành, Bát Quái… Tuy nhiên, đối với nhiều du khách đến Bình Biên, nơi thu hút họ nhất chính là những cây cầu mang kiến trúc cổ Trung Hoa nằm trên dòng sông Mục Dương.

Nằm ở phía Nam tỉnh Vân Nam, giáp ranh với Quảng Đông và Quảng Tây, đóng vai trò là nút giao thông quan trọng, thành phố Di Lặc thuộc tỉnh Vân Nam, Trung Quốc, là một thành phố cấp huyện thuộc châu tự trị dân tộc Cáp Nê. Thành phố này nổi tiếng với vị trí chiến lược là cửa ngõ giao thương, cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp và tiềm năng phát triển du lịch. Nơi đây cũng là trung tâm sản xuất rượu vang nổi tiếng với trang trại Dongfeng và có nhiều điểm tham quan văn hóa, tâm linh đặc sắc như tượng Phật Di Lặc khổng lồ và công trình kiến trúc nghệ thuật Đông Phong Vận.

Tác giả chụp hình lưu niệm trước cổng làng Miêu Trại Tích Thủy, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc.

Di Lặc là một thành phố trẻ sôi động tại châu Hồng Hà, Vân Nam, Trung Quốc (trùng tên với một vị Bồ Tát). Thành phố xinh đẹp này nổi tiếng với những công trình hiện đại mang đậm dấu ấn nghệ thuật và cảnh quan thiên nhiên.

Trong số đó có hai thắng cảnh nổi bật nhất là: Khu thắng cảnh Đông Phong Vận: trong khu danh lam thắng cảnh có Bảo tàng Nghệ thuật Kính vạn hoa bằng gạch đỏ, những chai rượu và lâu đài hình ngọn lửa, tất cả đều được làm bằng gạch nung.

Điểm thứ hai là: Công viên hồ Thái Bình. Sẽ là trải nghiệm thú vị khi bạn đến với công viên xinh đẹp này được trang hoàng lộng lẫy toạ lạc ở phía Đông thành phố Di Lặc.  Công viên lấy hồ Thái Bình làm trung tâm và có tổng diện tích là 42 km2. Vì nằm trong vùng khí hậu cận nhiệt đới gió mùa, quanh năm thời tiết rất dễ chịu, thích hợp cho việc du lịch, tham quan, nghỉ dưỡng. Toàn bộ công viên được xây dựng với hàng nghìn mẫu hoa tuyệt đẹp và những khu rừng xanh tươi, được tô điểm bởi hồ nước trong xanh, suối, rừng cây,  hoa thơm cỏ lạ khoe màu sắc. Công viên bất tận được bao bọc xung quanh là những ngọn núi hùng vĩ trùng trùng điệp điệp hút mắt người xem. Các cảnh quan chính của công viên bao gồm: Thị trấn nhà gỗ, công viên văn hóa chủ đề tình yêu, công viên cảnh quan nghệ thuật Land Art,… và rất nhiều cảnh quan thú vị khác.

Chu Gia Hoa Viên, một dinh thự rộng lớn thuộc thành phố cổ Kiến Thủy, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc.

Chu Tử Lầu cũng là một điểm đến nổi tiếng với kiến trúc kiểu tháp 7 tầng hình bát giác. Lầu Chu Tử được xây dựng tại trung tâm khuôn viên của Vườn Lựu Mông Tự, trấn Tân An, phía Đông Nam huyện Mông Tự, thủ phủ của Châu Hồng Hà. Mặc dù gọi là lầu nhưng đây thực chất là tòa tháp kiểu lầu các, được khánh thành vào tháng 10 năm 2009. Chu Tử Lầu tập hợp kiến trúc đặc trưng của văn hóa thế giới, lấy văn hóa Lựu làm nét chính với các bức phù điêu xuyên suốt các ô cửa.

Dọc lối đi từ cổng vào tới lầu còn được trồng hai hàng lựu cổ thụ cùng nhiều khu vực trồng hoa phục vụ du khách ngắm cảnh, check- in. Nơi đây không chỉ là một điểm du lịch nổi bật mà còn là một bảo tàng nghệ thuật, lưu giữ và kể lại những truyền thống và câu chuyện độc đáo của vùng đất Mông Tự.

Nằm trong khuôn viên vườn lựu nên khi đến Lầu Chu Tử, thưởng thức đặc sản lựu cũng là một trải nghiệm. Lựu Mông Tự là đặc sản nổi tiếng. Ba giống lựu  Mông Tự chất lượng cao có thể kể đến là Tianluzi, Tianshazi và Tianbaihua. Trong số đó, Tianluzi nổi bật hơn cả với hạt đầy đặn, thịt ngon, và vị ngọt thanh.

Chu Gia Hoa Viên, Phố cổ Lâm An, Lầu Triều Dương và Cầu Song Long cũng là những địa điểm tham quan thuộc thành phố cổ Kiến Thủy, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc, một khu vực nổi tiếng với kiến trúc cổ kính và văn hóa lịch sử. Chu Gia Hoa Viên là một dinh thự rộng lớn kết hợp vườn hoa, phố cổ Lâm An là khu phố cổ của thành phố, Lầu Triều Dương là một lầu thành cổ kính và cầu Song Long là một cây cầu đá cổ bắc qua sông.

Tác giả chụp hình lưu niệm tại khuôn viên Chu Tử Lầu và trước cổng ngôi làng cổ thuộc thành phố cổ Kiến Thủy.

Lầu Triều Dương là tháp cổng phía Đông của Kiến Thuỷ và là một trong những di tích lịch sử quan trọng bậc nhất của Vân Nam, Trung Quốc. Không chỉ có kiến trúc độc đáo, công trình này chứa đựng những câu chuyện lịch sử thú vị.

Kiến trúc của Triều Dương Lầu giống như Thiên An Môn ở Bắc Kinh. Nhưng thực chất, Triều Dương Lầu được xây dựng từ thời Hồng Vũ thứ 22 nhà Minh, sớm hơn Thiên An Môn 28 năm. Tới nay, tháp cổng này đã hơn 600 năm tuổi. Sau khi quân Minh bình định Vân Nam, họ đã cho xây cổng thành, mở rộng lãnh thổ và xây dựng thành phố bằng gạch. Tới cuối triều đại nhà Minh, chiến tranh đã phá huỷ cả ba tòa tháp ở các phía Bắc – Nam – Tây. Mặc dù được tu bổ vào năm thứ tư của Hoàng đế Khang Hy của triều đại nhà Thanh nhưng chỉ còn tòa phía Đông còn tồn tại đến nay.

Bước qua cổng lầu Triều Dương, du khách sẽ đến với hành trình khám phá phố cổ Kiến Thủy trên con đường đá mang tên Lâm An. Đây cũng là trục đường chính của khu phố cổ này. Các hàng quán nằm hai bên đường này chủ yếu là quần áo, giày dép, đồ điện tử… Tuy nhiên về tổng thể, chúng vẫn được trang trí hài hoà với nét cổ kính của các toà nhà cổ cũng như kiến trúc tổng thể cả dãy phố.

Tác giả chụp hình lưu niệm trước cổng chính Vương Phủ Môn, thành phố Di Lặc, thuộc châu Hồng Hà, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc.

Điều khiến du khách ấn tượng nhất ở đường Lâm An chính là dạo bước trên con đường 2 bên là 2 hàng cây cổ thụ với tán lá dày phủ kín lối đi. Cầu Song Long nằm ở ngã ba sông Lushui và sông Taocun, cách trung tâm thành phố 5km về phía Tây. Nơi đây nổi tiếng với lối thiết kế vòm đá lớn có hai gian và mười bảy lỗ. Cây cầu này nối giữa 2 con sông là Taichong và Lujiang. Nhìn từ trên cao, hai nhánh sông uốn lượn được ví như hai con rồng hợp nhất, quy tụ lại, tạo nên tinh hoa đất trời. Đó cũng là bắt nguồn của cái tên Song Long.

Tác giả chụp hình lưu niệm trước cổng Vương Phủ Môn, thành phố Di Lặc và trên cầu Song Long, thành phố Kiến Thủy.

Điều làm tôi choáng ngợp trong chuyến du lịch tỉnh Vân Nam, Trung Quốc bằng đường bộ lần này là lưu lượng khách qua các cửa khẩu phía Bắc sang Trung Quốc hàng ngày lúc nào cũng đông kín người. Giao thương buôn bán hàng hóa qua cửa khẩu và người đi du lịch cũng rất đông.

Tour du lịch Trung Quốc bằng đường bộ được khai thác chủ yếu bởi các doanh nghiệp du lịch phía Bắc vì cự ly gần. Các công ty du lịch nhận và gom khách về cho một đơn vị đứng ra tổ chức tour nhằm giảm bớt chi phí. Tuy nhiên do đơn vị nhận khách và đơn vị tổ chức tour khác nhau nên nảy sinh một số bất cập và khó quy kết trách nhiệm.

Tôi thường xuyên đi du lịch do các đơn vị du lịch phía Nam tổ chức rất chu đáo, tận tình, nên rất ngỡ ngàng với cách thức tổ chức tour du lịch ngoài đó. Một ví dụ cụ thể là, các công ty du lịch nhận khách từ Hà Nội, thế nhưng khi khách quay về (chưa hết hành trình tour), mới vừa qua cửa khẩu Việt Nam thì đoàn gần như đã giải tán. Du khách phải tự đi tìm xe ô tô mà công ty du lịch đã đặt với nhà xe trước đó, mà không hề có sự chỉ dẫn giúp đỡ trực tiếp nào. Cũng may chúng tôi là ‘thổ địa” ngoài đó nên không gặp khó khăn, chứ nếu du khách Nam Bộ lần đầu đi du lịch ngoài này sẽ rất bối rối. Ngay cả hôm khởi hành cũng vậy: xe đổ khách xuống cửa khẩu Lào Cai lúc trời còn chưa sáng (khoảng 4 – 5 giờ sáng) cũng không có người đón, chỉ dẫn. Nhắn tin lên group zalo hỏi thì không có người trả lời. Vì vậy ngay chính tôi cũng bị nhầm khách sạn và phải tự thanh toán tiền ăn sáng mặc dù trong chương trình tour có cả ăn sáng. Mãi đến khi gần đến giờ làm thủ tục xuất cảnh mới thấy người của công ty du lịch xuất hiện…

Bỗng tôi nhớ lại câu hỏi của một anh bạn thân người miền Tây có lần hỏi tôi một câu hỏi rất buồn cười: “Ngoài này họ không cần khách hả anh ?!” (cười).

Lầu Triều Dương thuộc thành phố cổ Kiến Thủy, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc lúc buổi tối lên đèn.

Đào Quốc Thịnh