Là một trong những ngôi chùa nổi tiếng nhất vùng Kinh Bắc, chùa Phật Tích mang trong mình vẻ đẹp thâm nghiêm, nhuộm màu thời gian cùng nhiều giá trị văn hóa, lịch sử từ thời nhà Lý.
Chùa Phật Tích còn được biết đến với tên gọi Vạn Phúc Tự nằm ở xã Phật Tích, huyện Tiên Du, Bắc Ninh, là ngôi cổ tự nổi tiếng và linh thiêng với người dân vùng Kinh Bắc.
Theo nhiều tài liệu lưu truyền, Chùa Phật Tích được xây dựng dưới thời vua Lý Thái Tông. Ngôi chùa này từng là trung tâm Phật giáo lớn của thời Lý, Trần, cũng là trung tâm giao thoa tín ngưỡng, văn hóa, nơi du nhập các luồng tư tưởng, tôn giáo các vùng.
Cũng như nhiều ngôi chùa cổ khác, chùa Phật Tích từng phải hứng chịu sự tàn phá của chiến tranh, sau đó được trùng tu và giữ gìn tới hiện nay.
Dù đã được trùng tu, chùa Phật Tích vẫn giữ được những nét kiến trúc mang đậm dấu ấn thời nhà Lý. Chùa được xây sâu vào sườn núi với tầng nền giật cấp và cao dần lên đến đỉnh; bố cục các gian theo nguyên tắc "nội công ngoại quốc" phổ biến trong kiến trúc các ngôi chùa miền Bắc.
Bước chân vào chùa, du khách sẽ đi xuyên dưới những vòm cây xanh mát, leo lên từng bậc thang bằng đá đã nhuốm màu rêu xanh. Không gian chùa tĩnh mịch, trong lành, tách biệt hẳn với sự ồn ào, nhộn nhịp bên ngoài.
Phần mái chùa được xây cong mang đặc trưng thời Lý, xung quanh có nhiều công trình bằng đá. Bên trong chùa có tổng cộng 7 gian tiền đường, 8 gian nhà Tổ, 7 gian thờ Mẫu và 5 gian thờ Phật.
Chính điện của chùa Phật Tích là nơi tôn trí pho tượng Phật A Di Đà ngồi tọa thiền trên tòa sen được tạo tác bằng đá xanh với kích thước cả bệ cao gần 3m. Pho tượng A Di Đà ở chùa Phật Tích là kiệt tác điêu khắc thời Lý và đã được Nhà nước công nhận là bảo vật quốc gia năm 2013.
Bên cạnh tượng Phật A Di Đà, chùa Phật Tích còn một bảo vật quốc gia khác, đó là bộ tượng 10 linh thú có từ thời Lý. 10 bức tượng này gồm 5 cặp ngựa, tê giác, trâu, voi, sư tử, được xếp đối xứng nhau phía trước hành lang tòa Tam Bảo. Đây đều là những hiện vật gốc, độc bản, được tạo tác bằng đá sa thạch nguyên khối.
Bên cạnh những bảo vật quốc gia, từng chi tiết trang trí, chạm khắc trên mái, cửa, cột kèo... tại chùa Phật Tích cũng đều rất sống động, tỉ mỉ, thể hiện sự tài hoa và khéo léo của người nghệ nhân.
Với nhiều giá trị văn hóa, lịch sử, chùa Phật Tích đã được công nhận là Di tích quốc gia đặc biệt của Việt Nam và là một trong 14 điểm du lịch tiêu biểu trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh.
Theo Vietnamnet