Chùa La Dương, phường Dương Nội, thành phố Hà Nội, thường được người dân gọi là chùa La (La Nhuế, Thiên Vũ Tự), xưa thuộc tổng Yên Dũng, phủ Hoài Đức, tỉnh Hà Đông. Ngôi chùa này được mệnh danh là “Tứ Triều Lam Cổ Tự”. Theo truyền thuyết, chùa được xây dựng từ thời nhà Lý (thế kỷ XI-XIII) và đã được trùng tu vào các thế kỷ XVI-XVII, 1878 và 1919. Với kiến trúc cổ kính gồm: cổng tam quan, sân chùa, tòa Tam Bảo, nhà Tổ, nhà Mẫu, nhà Địa Tạng... đều mang dấu ấn phong cách kiến trúc nghệ thuật Phật giáo truyền thống của Việt Nam.
.jpg)
Chùa La Dương hướng Tây, theo lối “Nội công ngoại quốc” gồm Tiền tế và Hậu cung. Tiền tế có 7 gian xây đầu hồi bít đốc tay ngai, bộ vì kèo đỡ mái kiểu thượng rường hạ kẻ “vây rỗng - hình nghê chầu”, xây bít tháp diện đăng vương... Ở hai góc nhà sau có 2 bàn thờ: “Quan Âm Tống Từ” và “Quan Âm Nghìn Mắt”. Các bức cốn chạm khắc rồng, phượng, ly, quy, thông, trúc, cúc, mai... nổi bật theo nghệ thuật thời Nguyễn. Chùa còn có một quả chuông đúc năm 1797, nhiều đạo sắc phong thời Nguyễn, 7 bức hoành phi, 6 đôi câu đối cổ, 10 bát hương, 1 đôi lục bình, 4 đôi chân đèn gỗ, 70 pho tượng Phật phong cách nghệ thuật thời Nguyễn cổ.
Đặc biệt, Chùa - Đình La Dương cụm Di tích Lịch sử văn hóa cấp Quốc gia thờ 3 vị Cao tăng đời nhà Lý: Từ Đạo Hạnh, Nguyễn Minh Không và Nguyễn Giác Hải, được nhân dân địa phương tôn xưng là “Tam Thánh Tổ”. Toàn bộ cụm di tích “Đình - Chùa La Dương” xã Dương Nội, huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội xưa đã được Bộ Văn hóa (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) do ông Trần Văn Phác (Bộ trưởng Bộ Văn hóa) phê duyệt xếp hạng là Di tích Lịch sử - Văn hóa cấp quốc gia ngày 19/9/1990. Trong giai đoạn 2024-2025, Nhà nước đã đầu tư 37 tỷ đồng để trùng tu cụm di tích này.
La Dương còn thuộc “Tứ Danh Hương” nổi tiếng của Xứ Đoài gồm: Mỗ, La, Canh, Cót. Trong 7 làng La (Ỷ La, La Nội, La Khê, La Du , La Dương, La Phù, La Tinh), nghề dệt cổ truyền được gìn giữ và phát triển. “La” theo Hán nghĩa là dệt sợi, đan sợi. Các làng dệt thờ 10 vị tiên sư sống vào thời Lê Trung Hưng là các thợ lành nghề dệt có công cải tiến, nâng cao kỹ thuật dệt. Ngoài ra còn thờ “Cụ Tổ nghề Dệt gấm” là cụ Trần Quý (thế kỷ XIX). Đặc biệt, “The La” luôn đứng đầu trong các làng dệt The, với những mẫu áo the thưa, tinh tế, tạo nét nền nã cho các cô thôn nữ, quý bà và phu nhân.
Ngày 28/10/2025, Thạc sĩ Phùng Quang Trung cùng đoàn công tác làm việc tại chùa La Dương với sư cụ trụ trì chùa Thích Đàm Hậu và đồng chí Nguyễn Văn Lâm (công an phụ trách Tôn giáo của phường Dương Nội, thành phố Hà Nội).
Ngôi chùa có hàng chục câu đối cổ tiêu biểu: “La Nhuế danh khu truyền cổ tự/ Hùng Triều thực ấp ngật vu kim”, “Vân vũ toàn tài năng văn Sơn Hà Hùng mạt tạo/ Hóa sinh bất ngẫu vi phù Xã Tắc Đế thượng thiên”, “Bào hộ Quốc dân Thánh Đức uy linh lưu vạn đại/ Phù Hùng phá Thục Thần công hiển hách tài thiên thu”, “Thiên thu chính khí tinh anh quang Vũ Trụ/ Vạn cổ phương danh hiển hách tráng Sơn Hà”.
Ngôi chùa, từ lâu được gọi là Thiên Vũ Tự, vừa thờ Phật vừa thờ “Tam Thánh Tổ” – ba bậc “Tam Đại Thiền Sư”. Đạo học uyên thâm và linh dị của các Ngài đã tạo nên nét văn hóa đặc sắc, độc đáo và lâu đời nơi đây.
Thạc sĩ Phùng Quang Trung
Chủ tịch Hội đồng Thẩm định – Viện Nghiên cứu Văn hóa tín ngưỡng Việt Nam
Nguyên Trưởng Phòng Văn học, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch