Đêm. Một đêm ánh trăng huyền ảo. Chị tôi ngồi lặng lẽ bên thềm một hồi lâu. Nét suy tư hiện rõ trên khuôn mặt.
- Bắt được chị Hai rồi nhé!
Tôi bước lại gần, cố tình nói thật to để cắt dòng suy nghĩ của chị. Chị quay lại nhìn tôi, nụ cười thoáng buồn. Chị kéo tôi lại gần. Màn đêm yên tĩnh đến lạ. Và chị lại đưa đôi mắt xa xăm dõi theo ánh trăng xa tít trên bầu trời kia.
Hai mươi tuổi chị cũng từng yêu. Anh tên Hòa, là người trong làng, hơn chị hai tuổi. Anh Hòa nhút nhát lại hay ngại ngùng, mỗi khi tôi cùng chị cắt cỏ về ngang nhà anh, anh vẫn thường ra trước nhà giả vờ lau chùi gì đấy. Có lần chị tò mò nhìn lại, anh ngại ngùng quay đi. Tôi thích thú nhìn chị rồi cười. Chị hiểu ý, nguýt một cái thật dài, giục tôi rồi đẩy xe cỏ đi thật nhanh, nhưng niềm vui vẫn giấu trong khóe mắt. Biết chị rời đi, anh ra đầu ngõ đứng dõi theo bóng dáng chị. Tôi với chị cứ xa dần nhưng ngoảnh đầu nhìn lại vẫn thấy anh đứng đấy.
Vào những đêm trăng tròn, chị thường trốn ba mẹ dắt tôi ra quả đồi cuối làng, kể cho tôi nghe chuyện tình của chàng Ngưu Lang và Chức Nữ. Chị thường đưa tay như muốn hứng một vì sao đang rơi rụng, rồi nhìn tôi cười, tiếng cười trong trẻo.
Đầu hạ, quả đồi lại được tô điểm thêm bằng những bông hoa xuyến chi bé nhỏ, tươi tắn. Những đêm trăng, trai, gái làng tôi lại ra đó hò hẹn. Anh Hòa cũng lấy hết can đảm để nói thật lòng mình với chị, rồi chị nhận lời yêu anh cũng trên quả đồi ngập đầy hoa xuyến chi. Anh kể cho chị nghe rất nhiều chuyện, từ chuyện về người mẹ đáng thương đã qua đời, chuyện người cha đã bỏ rơi anh và thằng Bin để đi theo tiếng gọi tình yêu mới, đến sự tích về hoa xuyến chi. Anh kể rằng: rất lâu rồi, có một cô gái không hề xinh đẹp nhưng lại có giọng hát du dương làm cho các chàng trai say mê. Trong suốt quãng đời, nàng chưa một lần nhận được sự quan tâm nên chưa hiểu được yêu thương là gì. Đến một ngày, người khách qua đường đem lòng yêu tiếng hát của nàng, và người ấy đến bên nàng, trò chuyện cùng nàng. Nhưng rồi người khách kia không từ mà biệt, nàng ngày nhớ đêm mong. Thời gian trôi qua, nàng kiệt sức, ngã xuống, chỗ đó mọc lên loài hoa nhỏ nhắn, xinh xinh gọi là hoa xuyến chi. Chị tôi nhìn anh:
- Có khi nào anh cũng bỏ em đi như người khách qua đường ấy không?
- Ngốc à! Không có chuyện đó đâu.
Những buổi trưa nắng vàng như mật, anh Hòa một mình lang thang hái những cành hoa xuyến chi đẹp nhất kết thành vòng. Tối đến, anh lại nắm tay chị tôi dắt đi trên con đường trải dài hoa trắng, nhẹ nhàng cài lên tóc chị chiếc vòng hoa anh kỳ công kết lại, ngắm nghía hồi lâu rồi cất lời:
“Em thách cưới một vòng xuyến chi
Để tôi suốt trưa mải mê khắp triền đồi lộng gió”
Những lúc như thế chị tôi lại cười, nụ cười thanh khiết, pha chút nũng nịu. Tình yêu của anh chị cứ thế, trinh nguyên và giản dị.
Khác với chị Hai, tôi lại là đứa nghịch ngợm. Buổi trưa hôm ấy, tôi chờ cho ba má và chị Hai ngủ trưa rồi chạy ra quả đồi, trèo lên cây ổi rừng hái mấy trái rồi ngất ngưởng trên cây nhai rau ráu. Ơ kìa! Đứa nào trông giống như thằng Bin, nó vừa đi vừa huýt sáo và đang tiến về phía tôi.
Tôi hái mấy trái ổi ném vào nó rồi tụt xuống đất. Đang loay hoay tìm chiếc dép, tôi bị nó đánh ba bốn cái vào mông. Tôi giận tím mặt, lao tới. Tôi và nó cứ ghì lấy nhau giữa trời nắng chang chang, giẫm nát cả vạt hoa xuyến chi to tướng.
- Đi đâu về mà mặt mũi thế này hả con? Trời ơi là trời, ai đánh con tôi!
Má tôi gào lên xót xa, chị Hai đang ngủ nghe thấy vùng dậy chạy ra. Rồi chị dắt tôi vào phòng, lau mặt cho tôi.
- Em đánh nhau với ai mà ra nông nỗi này hả?
- Với... với... thằng Bin - Tôi ấp úng.
- Cái... gì? Con đánh nhau với thằng Bin hả, má đã nói bao nhiêu lần với con là không được chơi với nó. Nó không cha, không mẹ, không ai dạy dỗ, từ giờ má cấm - Má đã đứng ở cửa phòng từ lúc nào.
Những lời nói vô tình của má như mũi kim đâm trúng chị tôi. Chị đứng im lặng, ngập nỗi âu lo, đôi chân run run. Đột nhiên tôi thấy thương chị và tội nghiệp thằng Bin.
Từ lúc xảy ra chuyện tôi đánh nhau với thằng Bin, chị Hai thường trằn trọc cả đêm không ngủ, hình như chị lo lắng rất nhiều.
Trăng lại tròn, chị tôi lại vắng nhà, tôi đoán chắc những lúc ấy chị lại ngập dưới trăng, lung linh và thanh thoát. Lúc trở về, tôi không còn nghe chị kể nhiều về anh như dạo trước nhưng lại thấy chị tủm tỉm cười một mình, hình như chị đang vui niềm vui của riêng mình.
Một buổi chiều cuối hạ, tôi về đến đầu ngõ thì chợt đứng khựng lại khi nghe tiếng quát của má nhỏ rồi to dần, một lúc sau thấy chị vụt chạy ra khỏi nhà, nước mắt ràn rụa, tôi như hiểu sự tình. Những ngày sau đó, chị Hai luôn im lặng. Chị không gặp anh Hòa nữa nhưng không có nghĩa tình yêu của chị dành cho anh nhạt đi phần nào.
Một ngày nắng, thằng Bin hớt hải chạy đi tìm chị tôi báo tin anh Hòa bị tai nạn chấn thương đang cấp cứu ở bệnh viện. Chị lặng người đi, bàng hoàng. Chị bỏ nhà vào bệnh viện chăm anh. Má tôi giận, bảo từ mặt chị. Ba tôi không nói gì nhưng trông ông có vẻ không hài lòng.
Hai ngày sau, anh Hòa tỉnh lại, cả người trầy xước, đầu quấn băng trắng. Anh cứ tỉnh lại rồi ngất đi. Khi biết về tình trạng nguy kịch của anh, má tôi không giận chị Hai nữa, má có phần thông cảm, hối hận. Chị Hai ốm hơn rất nhiều, hai mắt trũng sâu, nụ cười trong trẻo, tinh khiết trên môi không còn nữa.
- Ai là người nhà của bệnh nhân Lê Văn Hòa.
- Dạ... Cháu ạ...
- Mời chị theo tôi.
Chị tôi theo gót ông bác sĩ, một lúc lâu chị mới quay lại, mặt trắng bệt, nhợt nhạt, bảo tôi với thằng Bin giúp chị thu dọn đồ đạc rồi gọi xe đưa anh Hòa về nhà.
“Em... thách... cưới... một vòng... xuyến... chi
Để... tôi suốt... trưa mải mê... khắp triền... đồi... lộng gió”
Giọng anh thều thào, đôi tay run run nắm lấy tay chị tôi, rồi anh mỉm cười nhưng hai mắt tràn nước, những giọt nước mắt nuối tiếc, xót xa. Chị tôi ngồi im lặng, trơ ra, chai lì như một tảng đá. Mãi sau này lớn lên tôi mới hiểu, lúc con người ta đau khổ nhất thì không thể nào khóc được.
Bao nhiêu năm trôi đi, đôi mắt chị tôi vẫn thế, xa xăm, vô hồn và trên môi nụ cười tinh khiết không bao giờ nở. Chỉ có điều, mỗi mùa xuyến chi đến, chị Hai vẫn lang thang gom nhặt những kỷ niệm còn vương sót lại của một thời quá vãng.
- Khuya rồi, vào nhà thôi Út.
- Dạ!...
Tôi theo chị Hai vào nhà nhưng vẫn ngoái nhìn về phía có ngọn đồi ngập đầy hoa xuyến chi. Nhưng xuyến chi mùa này tàn mất rồi, chỉ còn trơ hạt, bám đầy quần áo người đi...
Phúc Nguyên