Đây cũng là ngôi chùa duy nhất ở Việt Nam có hệ thống câu đối và chữ viết hoàn toàn bằng chữ quốc ngữ, tạo nên một nét độc đáo riêng biệt.
Chốn linh thiêng gắn với trang sử hào hùng
Nằm trên đỉnh cao nhất của dãy núi Đại Huệ, chùa Đại Tuệ (xã Nam Anh, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An) tọa lạc ở độ cao gần 500m so với mực nước biển, giữa khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ. Chùa hiện là một trong những điểm hành hương nổi tiếng và là thắng cảnh văn hóa lịch sử hàng đầu của vùng Bắc Trung Bộ.
Từ đỉnh Thăng Thiên của chùa Đại Tuệ, du khách có thể thu trọn vào tầm mắt dòng Lam Giang hiền hòa, uốn lượn mềm mại. Cảnh sắc tuyệt đẹp mở ra trước mắt bao gồm toàn cảnh các huyện Nam Đàn, Thanh Chương, Đô Lương, Hưng Nguyên, cùng thành phố Vinh, Nghi Lộc và các đảo Hòn Ngư, Hòn Mắt, Hòn Mê ngoài biển Đông.
Chùa Đại Tuệ (xã Nam Anh, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An) tọa lạc ở độ cao gần 500m so với mực nước biển. Ảnh: Dân Trí
Đứng ở sân chùa phóng tầm nhìn ra xa, du khách có thể quan sát các vùng đất rộng lớn như Đức Thọ, Hồng Lĩnh, Nghi Xuân và chiêm ngưỡng rõ nét dãy núi Hồng Lĩnh, Thiên Nhẫn. Không gian non nước xứ Nghệ tươi đẹp như một bức tranh thủy mặc hiện lên sống động trước mắt, khiến bất kỳ ai cũng phải say mê.
Đặc biệt, chùa Đại Tuệ là ngôi chùa duy nhất ở Việt Nam có hệ thống câu đối và chữ viết hoàn toàn bằng chữ quốc ngữ, tạo nên một nét độc đáo riêng biệt.
Theo truyền thuyết, chùa Đại Tuệ được xây dựng từ thời vua Mai Hắc Đế trong cuộc kháng chiến chống quân Đường năm 627 sau Công nguyên. Đến thế kỷ XV, vua Hồ Quý Ly xây dựng lại ngôi chùa để thờ Phật bà Đại Tuệ – Phật Mẫu Ma Ha Bát Nhã Ba La Mật Đa, vị thần được cho là phù trợ nhà Hồ trong cuộc chiến chống giặc Minh.
Chùa Đại Tuệ là ngôi chùa duy nhất ở Việt Nam thờ Phật bà Đại Tuệ. Ảnh: Internet
Năm 1789, vua Quang Trung khi tiến quân ra Bắc đánh bại quân Thanh đã dừng chân tại chùa Đại Tuệ. Tương truyền, nhà vua mơ thấy Phật bà chỉ dẫn cách xây dựng thành Đại Huệ làm căn cứ. Khi hành quân thần tốc, Quang Trung cùng quân sĩ đã vượt qua dãy núi Đại Huệ, dâng lễ tại chùa cầu nguyện sự gia hộ trước khi tiến đến Thăng Long. Nhà sư trụ trì đã dẫn nhà vua lên đỉnh núi, chỉ đường tắt ra kinh đô, giúp Quang Trung giành chiến thắng. Sau khi chiến thắng, Quang Trung đã ban cho chùa 20 mẫu đất để lo việc hương khói.
Chùa Đại Tuệ thờ Phật bà Đại Tuệ – đại diện cho trí tuệ của Đức Phật. Đây là ngôi chùa duy nhất ở Việt Nam thờ Phật bà Đại Tuệ. Tượng Phật bà cổ từng có tại chùa nhưng đã bị thất lạc. Hiện tại, pho tượng Phật Mẫu Đại Tuệ mới đã được đúc lại bằng đồng đỏ, cao 2,3m và nặng 1.100kg.
Điểm du lịch tâm linh nổi tiếng của xứ Nghệ
Chùa Đại Tuệ hiện nay nằm trên khuôn viên khoảng 600m², ở độ cao hơn 450m so với mực nước biển trong một không gian tĩnh lặng, cảnh vật thơ mộng mang lại cảm giác thanh tịnh với những ai hành hương đến chùa.
Khuôn viên chùa Đại Tuệ ẩn hiện giữa mênh mông mây trời. Ảnh: Internet
Chùa gồm 20 hạng mục công trình, trong đó có 4 ngôi bảo điện chính, trải dài từ chân núi đến đỉnh núi, bao gồm: chùa Trình, chùa Hạ, chùa Trung và chùa Thượng trên đỉnh núi. Nổi bật nhất là bảo tháp Đại Tuệ chín tầng, cao 32m, nơi thờ Phật Thích Ca Mâu Ni, Phật Mẫu Đại Tuệ và Phật Di Lặc. Đặc biệt, chùa còn phụng thờ Chủ tịch Hồ Chí Minh và năm vị vua nổi tiếng trong lịch sử Việt Nam: Vua Hùng, Mai Hắc Đế, Hồ Quý Ly, Quang Trung và Cảnh Thịnh, những anh hùng dân tộc gắn liền với công cuộc dựng nước và giữ nước.
Chùa Đại Tuệ còn nổi bật với những đồ tế khí bằng đá, bao gồm mõ đá và chuông đá. Khi gõ lên, âm thanh vang xa như kết nối trời, đất và con người. Theo truyền thuyết, vua Quang Trung từng sử dụng chiếc mõ này để hiệu triệu quân sĩ, ra lệnh hành quân cấp tốc xuống núi.
Chùa gồm 20 hạng mục công trình, trong đó có 4 ngôi bảo điện chính, trải dài từ chân núi đến đỉnh núi. Ảnh: Dân Trí
Trước chùa có một phiến đá lớn giống ngai vàng. Truyền thuyết kể rằng các bậc đế vương như Mai Hắc Đế, Hồ Quý Ly và Nguyễn Huệ đã ngồi trên ngai đá này, thắp hương và cầu nguyện cho sự đoàn kết của triều đình và nhân dân, đồng thời xin sức mạnh để đánh tan quân xâm lược, nguyện cầu quốc thái dân an.
Cách chùa khoảng bốn trăm mét, hai trụ đá lớn dựng đứng như một cổng chùa tự nhiên, tạo nên khung cảnh hùng vĩ. Trên đỉnh núi, gần chùa Đại Tuệ, có một ao sen nở sớm và tàn muộn, cùng một giếng ngọc trong xanh suốt bốn mùa. Phía sau chùa là đỉnh động Thăng Thiên, nơi có bàn cờ Tiên bằng đá độc đáo. Đi về phía Tây, cách chùa khoảng một trăm mét, có một tảng đá lớn nặng chừng năm khối, khi gõ vào phát ra âm thanh giống như tiếng mõ, được người dân gọi là Đá Mõ.
Chùa Đại Tuệ hiện đang nắm giữ 4 kỷ niệm Việt Nam. Ảnh: Internet
Không chỉ nổi bật với cảnh quan thiên nhiên kỳ vĩ và những công trình bề thế, chùa Đại Tuệ còn lưu giữ nhiều dấu ấn lịch sử. Du khách đến đây không chỉ được thưởng ngoạn vẻ đẹp của ngôi chùa mà còn có cơ hội tìm hiểu thêm về lịch sử dân tộc.
Chùa Đại Tuệ đã được Hội Kỷ lục gia Việt Nam công nhận với bốn kỷ lục ấn tượng: Ngôi chùa trên núi có hồ nhân tạo lớn nhất, ngôi chùa sở hữu hệ thống tượng hồng ngọc nhiều nhất, hệ thống tượng gỗ dâu nguyên khối lớn nhất, và hệ thống câu đối bằng thư pháp thuần Việt nhiều nhất Việt Nam.
Nguồn: Tổng hợp