Từ Dijon, một thành phố miền Đông nước Pháp, chúng tôi di chuyển 180 km đến Belfort (một tỉnh biên giới nằm nước Pháp và ngủ lại đây để ngày hôm sau di chuyển đến Thụy Sĩ (Belfort cách Thụy Sĩ khoảng 50 km đường bộ).
Đặt chân lên đất Thụy Sĩ, chúng tôi phải đi qua rất nhiều hầm chui xuyên núi. Thụy Sĩ có tổng cộng hơn 600 đường hầm chui xuyên núi và khoảng 1.000 đường hầm khác với hệ thống đường sắt, đường bộ được thiết kế để vượt qua các dãy núi Alps và địa hình phức tạp của đất nước này.
Mới đây (giữa tháng 9/2025), Công ty đường sắt Rhaetian (RhB) của Thụy Sĩ đã lập kỷ lục với chuyến tàu chở khách dài nhất thế giới. Chuyến tàu mang tên Capricorn gồm 100 toa, dài 1.910 m, nặng 2.990 tấn. Tàu chạy dọc trên tuyến Albula, từ ga Preda đến Thusis, dài khoảng 25km, trong gần 1 giờ. Đây là một trong những tuyến đường sắt có phong cảnh ngoạn mục nhất thế giới. Trên hành trình này, con tàu đã xuyên qua 22 đường hầm, trong đó có một số đường hầm xoắn ốc xuyên núi, qua 48 cây cầu. Không chỉ có đường hầm xuyên núi, Thụy Sĩ còn có khoảng 365.000 hầm trú ẩn có thể chứa gần 9 triệu người dân, nên có thể gọi một cách hài hước: “Thụy Sĩ là đất nước của những hầm chui và hầm trú ẩn”.
Quang cảnh đất nước Thụy Sĩ.
Đặt chân lên đất nước Thụy Sĩ, tôi mới ngộ ra một điều: “Đất nước càng giàu, người dân sống càng giản dị”. Xe chúng tôi lao nhanh trên những cung đường ngoằn ngoèo, uốn lượn, giống như ở Đà Lạt, chiêm ngưỡng những ngôi nhà trên núi thiết kế khác lạ, mái ngói thâm nâu (màu đất), tường trắng, nhà thấp tè nằm rải rác bên sườn núi, nhưng mật độ nhà thưa hơn Đà Lạt. Núi non sông nước, sơn thủy hữu tình, một quang cảnh không khí rất yên bình nơi đây. Ở Thụy Sĩ rất hiếm khi gặp những ngôi nhà cao tầng, mặc dù họ nằm trong nhóm những quốc gia giàu nhất thế giới. Những khu nhà cao tầng ở Thụy Sĩ cũng có ban công giống như Việt Nam.
Ngước nhìn qua cửa kính ô tô, phía xa, những chiếc xe ô tô trắng chạy giữa cánh đồng xanh mướt, từng đàn cừu no tròn nằm trên đồng cỏ. Mây trắng bồng bềnh trôi trên núi… Một khung cảnh lãng mạn, nên thơ…
Thời tiết ở Thụy Sĩ lạnh hơn các nước. Không khí lạnh cũng giống như Đà Lạt vì có núi. Mùa thu nhưng vẫn có mưa phùn. Đi qua những vùng áp suất thấp, tai tôi ù đặc đi như có cảm giác đang ngồi trên máy bay.
Quang cảnh đất nước Thụy Sĩ.
Thụy Sĩ là một trong những quốc gia đáng sống và hạnh phúc nhất trên thế giới - Là một quốc gia trung lập. Vì vậy Thụy Sĩ không có bất kỳ cuộc chiến tranh nào từ năm 1815 đến nay. Thụy Sĩ có tên chính thức là Liên bang Thụy Sĩ (Swiss Confederation) là một quốc gia nằm ở Tây-Trung Âu (trung tâm châu Âu), nổi bật với vị trí địa lý đặc biệt và cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ. Diện tích của Thụy Sĩ chỉ khoảng 41.290 km², dân số hơn 8.825.000 người nhưng nền kinh tế đất nước này phát triển vô cùng thịnh vượng và ổn định, chất lượng sống cao, xếp hạng trong nhóm những quốc gia giàu có nhất thế giới. Thụy Sĩ là quốc gia duy nhất trong khu vực sử dụng mô hình liên bang. Thủ đô của Thụy Sĩ là Bern, các thành phố lớn là: Zurich, Geneva, Lucerne và Basel cũng là những trung tâm tài chính, văn hóa và giáo dục quan trọng.
Thụy Sĩ là một quốc gia nằm ở trung tâm châu Âu, không có biển, và được bao quanh bởi các quốc gia láng giềng như phía Bắc giáp với Đức, phía Đông giáp với Áo và Liechtenstein, phía Nam giáp với Ý, phía Tây giáp với Pháp. Vị trí này giúp Thụy Sĩ trở thành một nút giao thông quan trọng trong khu vực, kết nối các nền kinh tế lớn của châu Âu. Nhờ vào địa hình chủ yếu là núi non và cao nguyên, nổi bật bởi dãy núi Alps ở phía Nam và các hệ thống sông hồ, Thụy Sĩ sở hữu những cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp, thu hút du khách từ khắp nơi trên thế giới.
Quang cảnh đất nước Thụy Sĩ.
Thụy Sĩ nổi tiếng với dãy núi Alps hùng vĩ như Matterhorn và Jungfrau, cùng những hồ nước trong xanh nổi tiếng như hồ Geneva, hồ Lucerne. Các thung lũng xanh tươi như Lauterbrunnen và những cánh đồng hoa rực rỡ vào mùa xuân tạo nên vẻ đẹp yên bình. Thụy Sĩ cũng là nơi có hàng nghìn hồ và sông, được ví là một hồ chứa nước khổng lồ, chiếm khoảng 6% trữ lượng nước ngọt của lục địa này. Đây là lý do tại sao nó được gọi là "tháp nước của Châu Âu".
Luzerne là một trong những thành phố cổ xưa và hấp dẫn bậc nhất của đất nước Thụy Sĩ. Nằm giữa những ngọn núi phủ đầy tuyết, được bao quanh bởi một hồ nước tuyệt đẹp và điểm tô bằng những dòng nước trong vắt của sông Reuss chảy từ trên núi xuống. Tất cả đã làm nên một thành phố mộng mơ, trong sự hùng vĩ của cảnh sắc thiên nhiên, phong cảnh tuyệt vời của vùng núi Alps, một địa điểm du lịch chính ở miền trung Thụy Sĩ, và cũng là cửa ngõ đến miền trung của Thụy Sĩ, nơi sinh sống của khoảng 70.000 người… Lucerne cách thành phố Zurich khoảng 60km về phía Nam.
Quang cảnh đất nước Thụy Sĩ.
Nằm ven dòng sông Reuss, bao quanh cây cầu gỗ là khu phố cổ (Old Town) với những ngôi nhà gỗ thời trung cổ cổ xưa chạy dọc theo những con hẻm quanh co. Mặt tiền những ngôi nhà này được vẽ những bức tranh miêu tả những tích truyện quen thuộc trong kinh thánh. Khu vực này là nơi lý tưởng để du khách dạo bộ trên những con phố lát đá nhẵn bóng theo thời gian, ngắm nhìn những bức bích họa, những ô cửa đầy màu sắc, nhà nguyện St. Peter với kiến trúc Gothic độc đáo.
Được xây dựng vào năm 1333, Chapel Bridge là một trong những cây cầu gỗ cổ nhất châu Âu còn tồn tại đến ngày nay. Cây cầu Chapel (dài 240 mét) bắc qua con sông Reuss của thành phố Lucerne ở miền trung Switzerland (Thụy Sỹ) là một trong những điểm du lịch hấp dẫn chính của Switzerland.
Bên trong cây cầu là được treo hàng loạt các bức tranh vẽ tuyệt đẹp từ thế kỷ 17, miêu tả các sự kiện lịch sử của Luzerne. Nhiều bức tranh và bộ phận chính của cây cầu bị hủy hoại trong một trận hỏa hoạn năm 1993. Tuy nhiên, nó đã được xây dựng lại với tổng kinh phí lên đến 2,1 triệu đô la và tiếp tục mở cửa chào đón du khách vào ngày 14 tháng 4 năm 1994.
Là một bộ phận nổi bật trong toàn bộ hệ thống cầu gỗ Chapel, Wasserturm (Water tower) là tòa tháp hình bát giác cao 140 m được xây dựng bằng gạch cũng được du khách chú ý đến. Trước kia, nơi đây là nhà tù, phòng tra khảo, kho bạc và nơi quan sát. Ngày nay, tòa tháp Wasserturm (Water Tower) và cây cầu gỗ Chapel được xem như là biểu tượng của thành phố Lucerne và thu hút hàng trăm nghìn lượt du khách đến tham quan mỗi năm.
Quang cảnh đất nước Thụy Sĩ.
Toàn cảnh hồ Lucerne được bao quanh bởi núi Pilatus và dãy Alps. Đây là một hồ nước rộng lớn nằm tại thành phố Lucerne, miền Trung Thụy Sĩ. Được hình thành từ hàng triệu năm trước do sự di chuyển của các tảng băng. Hồ có diện tích khoảng 114 km2 và là hồ nước lớn thứ 4 của Thụy Sĩ. Lucerne vốn là một làng chài cổ bên hồ. Nhờ không gian trữ tình, thơ mộng, thành phố này đã nhanh chóng trở thành điểm du lịch hấp dẫn. Thu hút hàng triệu khách du lịch ghé thăm hàng năm.
Hồ có độ sâu lên tới 214m và được bao quanh bởi những ngọn núi cao vút, tạo nên một bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp. Nước trong xanh của hồ cùng với những con thuyền buồm lướt trên mặt nước tạo nên một cảnh tượng đẹp như mơ. Hồ còn là nguồn cung cấp nước cho thành phố Lucerne và các vùng lân cận, đồng thời cũng là nơi sinh sống của nhiều loài cá và chim.
Khi mặt trời lặn, Lucerne trở nên huyền ảo và lãng mạn hơn bao giờ hết. Ánh đèn lung linh trên bờ hồ và những ngôi nhà cổ tạo nên một bức tranh đẹp như trong cổ tích. Đi bộ bên bờ hồ vào buổi tối hoặc du thuyền chiêm ngưỡng vẻ đẹp nơi đây là một hoạt động thú vị và đầy lãng mạn.
Quang cảnh đất nước Thụy Sĩ.
Nằm ngay gần cầu Chapel là Nhà thờ Jesuit. Đây là nhà thờ Baroque đầu tiên được xây dựng ở Thụy Sĩ vào năm 1666 với hai ngọn tháp hình củ hành. Bên trong nhà thờ được trang trí tỉ mỉ với bệ thờ điêu khắc, được chạm trổ rất tinh tế. Ngày nay, nhà thờ là nơi thường xuyên tổ chức những buổi hòa nhạc.
Nằm trong một công viên ở phía Đông Lucerne là tượng đài sư tử (Lion Monument) – một trong những công trình nghệ thuật đẹp nhất cùng câu chuyện lịch sử bi tráng làm thổn thức trái tim của mỗi người. Để tưởng nhớ và tôn vinh sự hy sinh anh dũng của những người lính Thụy Sĩ trong công cuộc bảo vệ Vua Louis XVI tại Tuileries năm 1792, một viên chức sĩ quan – Karl von Altishofen Pfyffer đã cho khắc một chú sư tử vào vách đá. Bức phù điêu này do nhà điêu khắc người Đan Mạch là Bertel Thorvaldsen thiết kế, do nghệ nhân người Đức Lucas Ahorn khắc tạc vào năm 1820, dài 10 mét, cao 6 mét. Chú sư tử hấp hối nằm bên giáo mác, tượng trưng cho những người lính Thụy Sĩ đã ngã xuống. Một bên móng vuốt sư tử đè lên một cái khiên mang biểu tượng chế độ quân chủ Pháp, trong khi bên kia là một khiên chắn mang biểu tượng của Thụy Sĩ. Bên dưới bức tượng là danh sách các liệt sĩ trong trận chiến này, và kể cả những người còn sống sót.
Quang cảnh đất nước Thụy Sĩ.
Thụy Sĩ sở hữu khí hậu ôn đới lục địa với sự thay đổi theo mùa và địa hình. Mùa xuân (tháng 3, 4,5): Trời sẽ ấm dần lên để làm tan tuyết của mùa Đông để lại. Mùa này ở Thụy Sĩ tương đối dễ chịu, mát mẻ, cây cối đâm chồi nảy lộc, khắp nơi phủ một màu xanh tươi của thảm thực vật đa dạng. Tuy nhiên, tháng 4 ở Thụy Sĩ nổi tiếng với sự thay đổi thời tiết nhanh chóng và thường xuyên.
Mùa hè (tháng 6, 7, 8): khí hậu ấm và khô với nhiệt độ dao động từ 25 đến 30° C, tối đa là 35° C, nhưng đồng thời nhiệt độ cũng phụ thuộc vào độ cao địa hình. Đây là thời điểm thích hợp nhất cho các hoạt động ngoài trời. Vào mùa hè, du học sinh nô nức cùng nhau đi bộ đường dài, bơi lội và đặc biệt là sẽ được thường xuyên tham gia các lễ hội âm nhạc được tổ chức liên tục trong suốt mùa hè.
Mùa thu (tháng 9, 10, 11): Khí hậu khô mát với nhiệt độ dao động từ 8 đến 15° C. Lúc này, bạn có thể dễ dàng nhìn thấy lá cây chuyển sang màu nâu và rụng, trái cây và rau quả sẽ bắt đầu chín vào mùa này rất nhiều. Nhiệt độ sẽ giảm dần vào cuối mùa thu.
Quang cảnh đất nước Thụy Sĩ.
Thụy Sĩ là một trong những quốc gia có hệ thống chính trị ổn định và dân chủ nhất thế giới, nổi bật với mô hình dân chủ trực tiếp độc đáo. Đất nước này hoạt động theo thể chế cộng hòa liên bang, với 26 bang có quyền tự chủ cao trong việc quản lý các vấn đề nội bộ.
Thụy Sĩ không có tổng thống theo nghĩa quyền lực tập trung như nhiều quốc gia khác. Thay vào đó, Hội đồng Liên bang Thụy Sĩ (Federal Council) gồm 7 thành viên, đại diện cho các đảng chính trị khác nhau, được bầu chọn để điều hành chính phủ. Vai trò “tổng thống” chỉ mang tính chất luân phiên hàng năm giữa các thành viên trong hội đồng, nhằm đảm bảo tính cân bằng và minh bạch trong quyền lực. Một điểm đặc biệt của chính trị Thụy Sĩ là dân chủ trực tiếp, cho phép người dân tham gia sâu vào quá trình ra quyết định của quốc gia. Thông qua các cuộc trưng cầu dân ý thường xuyên, người dân có quyền bỏ phiếu về các dự luật, thay đổi hiến pháp hoặc chính sách quan trọng. Điều này thể hiện rõ tinh thần tôn trọng ý kiến của người dân và tăng cường trách nhiệm công dân. Người dân có thể thay đổi bất kỳ điều luật nào dù đã được Quốc hội thông qua - Chỉ cần 50.000 chữ ký được thu thập trong vòng 100 ngày, người dân có quyền yêu cầu sửa đổi luật đã được Quốc hội quy định. Cuộc bỏ phiếu trên toàn quốc sẽ được tiến hành và quyết định trên cơ sở đa số phiếu của cử tri. Bởi vì Thụy Sĩ là đất nước theo chủ nghĩa dân chủ.
Tác giả chụp hình lưu niệm dưới chân núi Tuyết (Thụy Sĩ).
Thụy Sĩ là một quốc gia đa ngôn ngữ. Nơi duy nhất trên thế giới sử dụng 4 ngôn ngữ chính là: Đức, Pháp, Anh và Ý. Bern phía Đông nói tiếng Đức. Lugano phía Nam nói tiếng Ý, Lausanne phía Tây nói Bonjour (tiếng Pháp). Một người Thụy Sĩ có thể hiểu tiếng Đức, tiếng Pháp và tiếng Anh và cả tiếng Ý.
Thụy Sĩ là một quốc gia giàu có nhất thế giới nhưng giá tiêu dùng ở đây cũng cực kỳ đắt đỏ. Chính vì vậy các đơn vị tổ chức tour du lịch thường không thuê khách sạn tại đây mà di chuyển đến Ý.
Ở Thụy Sĩ, bạn có thể mua sắm Socola và đồng hồ Thụy Sĩ, hai mặt hàng nổi tiếng của đất nước này, nhưng quá đắt bởi thương hiệu cao cấp. Đồng hồ Thụy Sĩ cũng rất đa dạng với các thương hiệu như Breitling, Richard Mille, IWC Schaffhausen, TAG Heuer và nổi tiếng với thương hiệu Rolex, Patek Philippe, Omega, và Longines. Socola Thụy Sĩ cũng có nhiều thương hiệu nổi tiếng như Lindt, Toblerone, Laderach.
.jpg)
Tác giả chụp hình lưu niệm tại thành phố Luzerne (Thụy Sĩ).
Người Thụy Sĩ có tuổi thọ trung bình cao nhất thế giới - Tuổi thọ trung bình của người Thụy Sĩ là khoảng 82,8 tuổi - đứng thứ 10 trong danh sách các quốc gia có tuổi thọ cao nhất thế giới. Các hầm trú ẩn hạt nhân của Thụy Sĩ có thể chứa toàn bộ dân số của đất nước này - Mỗi ngôi nhà ở Thụy Sĩ đều có hầm trú ẩn để tránh thảm họa hạt nhân.
Thụy Sĩ không có Thủ đô. Ở Thụy Sĩ không có một thành phố thủ đô chính thức. Bern và Geneva cũng không phải là thủ đô của Thụy Sĩ mặc dù chính phủ liên bang đặt tại Bern. Thụy Sĩ là một trong những quốc gia có tỷ lệ người sở hữu súng cao, nhưng quốc gia này nổi bật với tỷ lệ tội phạm thấp đáng kể. Nghĩa vụ quân sự là bắt buộc ở đất nước này và khi họ ngừng phục vụ quân sự, tất cả họ phải giữ súng trường và súng thường ở nhà nhưng không có đạn dược.
Tại Thuỵ Sĩ rất quan trọng việc đúng giờ; đúng giờ sẽ đồng nghĩa với sự tôn trọng người khác và là phép lịch sự cơ bản. Người Thuỵ Sĩ luôn luôn tuân thủ sự đúng giờ một cách tuyệt đối, làm việc đúng giờ, hẹn hò đúng giờ. Chính bởi văn hoá đúng giờ này là lý do mà người Thuỵ Sĩ làm nên những chiếc đồng hồ tinh xảo đạt đến độ chính xác gần như tuyệt đối được nhiều người săn lùng trên toàn thế giới.
Tác giả chụp hình lưu niệm tại thành phố Luzerne Thụy Sĩ.
Người Thụy Sĩ có cách ứng xử, giao tiếp rất lịch sự, tế nhị như hạn chế những động chạm trực tiếp với nhau hay tránh đề cập đến những vấn đề cá nhân, hỏi về những mối quan hệ, gia đình, thậm chí là công việc khi mới gặp lần đầu và đặc biệt là không hỏi tuổi phụ nữ. Năm điều cấm kỵ khi đến Thụy Sĩ là: Không hỏi tuổi tác, không hỏi chính trị - Tôn giáo, không nói chuyện tiền bạc, đừng đút tay vào túi, không hút thuốc khi nói chuyện.
Văn hóa Thụy Sĩ ảnh hưởng bởi những nét văn hóa của những quốc gia lân cận, nền ẩm thực đất nước này cũng có những nét pha trộn đặc biệt về các món ăn và cách chế biến. Các món ăn thường có khá nhiều chất béo, tinh bột và đặc biệt là không thể thiếu phô mai.
Ẩm thực Thụy Sĩ có nhiều ảnh hưởng từ Pháp, Đức và Ý và cũng có nhiều món ăn đặc trưng của Thụy Sĩ. Thụy Sĩ đã từng là một đất nước của những người nông dân vì vậy các món ăn truyền thống của Thụy Sĩ có xu hướng đơn giản và được làm từ các nguyên liệu đơn giản như khoai tây và phô mai. Các món ăn nổi danh ở Thụy Sĩ phải kể đến như: Lẩu phô mai, bánh khoai tây bào chiên, ngũ cốc trộn hoa quả, phô mai tan chảy..../.
Đào Quốc Thịnh