banner 728x90

Tản văn: Khói lam chiều

07/05/2025 Lượt xem: 2536

Có những buổi chiều miên man trôi trong tôi với mùi khói bay lên từ đâu đó. Ngút ngát một niềm yêu phủ lấy tôi, với miền khói phủ từ những đợt đốt rạ đồng, vọng những bữa cơm tối sắp về, hay khói un lúa lép trong ngõ nhà ai cuối mùa gặt. Chút lòng quê ấy đâu phải ai cũng có, đâu phải ai cũng hiểu...

Tôi thương rất đỗi làn khói bếp từng chập choạng tối bay lên từ căn bếp nhỏ nhà mình. Bởi cho đến bây giờ, mẹ vẫn nấu bằng bếp củi. Sau một ngày vất vả ngoài đồng, buổi tối của mẹ bắt đầu với việc nhóm bếp lửa, nhóm lên cái ăn cuối ngày cho cả gia đình. Mùa nắng cũng như ngày mưa, mẹ giữ ấm cho gia đình bắt đầu từ căn bếp nhỏ, từ làn khói bếp cuối chiều ấy. Cái cảm giác từng làn khói nhỏ chui qua mái tranh, qua từng ngọn tre để hòa vào sương chiều và mưa gió làm tôi nhớ mãi đến bây giờ. Để rồi, mỗi lần đi đâu xa, bắt gặp làn khói bếp chiều bay lên từ một ngôi nhà làng quê nào đó, tôi như ngẩn người, đứng lại rất lâu.

Khói níu chân tôi lâu không kém là những vụ đốt rạ đồng chiều. Những người nông dân thường chọn lúc chiều chạng vạng để đốt. Cái cảm giác khói bay nghi ngút trên mặt ruộng trống khi bóng tối dần tràn về rất lạ nhưng lại rất cuốn hút với tôi. Không kín gió như ngọn khói bếp nhà tôi, khói đốt rạ đồng chiều lên thấp và tản ra rất nhanh theo từng đợt gió. Sống mũi tôi biết bao lần cay cay khi đứng dưới làn gió mang đầy hơi khói ấy. Mũi cay, nhưng lòng sao thấy bình yên rất đỗi.

Lòng rưng rưng đi sâu vào đêm, vọng về những đống lúa lép mà ba mẹ đốt nơi đầu ngõ lúc nhà còn làm ruộng. Khói un lúa lép còn cay hơn cả khói bếp và khói đốt rạ. Bởi nó cứ ngun ngún mà cháy chứ không quật lên thành ngọn lửa được. Đống lúa lép được un trước ngõ nhà cuối mùa gặt là một thông báo bất thành văn của gia đình nào đó về một vụ lúa được hay mất mùa. Lúa lép ít, cháy nhanh hết thì nhà ấy đã có một mùa kha khá để gia đình còn có chút vui ngày giáp hạt. Nhưng nếu đống lép ấy cứ ngun ngún từ đêm đến gần sáng hôm sau vẫn còn tỏa khói trên đường làng thì xem như cái đói đang vờn quanh bếp nhà ấy. Nghĩ thế mà tôi thương, tôi quý từng đống un lúa lép. Cho đến lúc nhà không còn làm ruộng nữa, cuối mùa gặt, mỗi tối đi đâu về, tôi vẫn không quên dùng tất cả các giác quan để hướng về từng làn khói un lúa lép bay lên quyện với hương cau, hương rơm rạ phơi trên đường làng.

Khói vương vào hồn tôi từ thuở bé đến giờ như một phần làng quê, một phần cuộc sống và có lẽ sẽ theo tôi trên mọi nẻo đường đời. Bởi trong làn khói ấy, tôi mường tượng ra dáng cuốc đất hay gánh lúa đầy cơ cực của ba mẹ. Cũng trong mùi khói cay xè mắt ấy, tôi nhớ về mái nhà tranh ấp ủ bao ước mơ thời bé dại. Và, tôi tin, nương theo từng làn khói bếp, giữ từng hơi khói un lúa lép trong mình, những đứa trẻ quê nghèo như tôi xưa sẽ trưởng thành, không dễ vấp ngã và càng không mất đi nguồn cội...

Phúc Nguyên

 

 

 

 

 

Tags:

Bài viết khác

Tản văn: Bánh lá mít quê tôi

Hồi nhỏ, ở quê, tôi thấy nhà ông Trãi nghèo nhất xóm. Ngày hai buổi đi làm, với tính tình hiền lành, chăm chỉ, ông lại có tay nghề “đa năng” nên ai nhờ gì làm nấy, cả ngày vất vả có khi cũng chỉ được trả công bằng 5 lon gạo hoặc ít ký khoai lang, củ mì. Vợ anh, chị Hải mắt kèm nhèm, lại thêm bị bệnh khớp gối nên chỉ quanh quẩn trong nhà, ngoài bếp.

Tản văn: Chiếc áo tuổi thơ

Sáng sớm ra phố, trong làn gió cuối đông se lạnh, nhìn những chiếc áo ấm đầy màu sắc bỗng nôn nao nhớ những mùa đông xưa bên mẹ. Ngày ấy, mùa đông như lạnh hơn bây giờ, trẻ con nhà quê đứa nào môi cũng tím tái, chỉ có nụ cười hồn nhiên thường trực trên môi.

Truyện ngắn: Chia tay

Mùa xuân vừa đi qua cũng là lúc thành phố nơi nàng gắn bó thời ấu thơ tràn ngập ánh mặt trời. Hơi lạnh se se len lỏi trong gió cách đó mấy ngày, giờ không còn nữa.

Truyện ngắn: Tín hiệu tình yêu

Trông họ giống như một cặp tình nhân mới yêu nhau. Chứ yêu lâu, người ta chẳng được tình tứ đến thế. Cách sống của cặp này khiến cho người chung quanh bình phẩm bàn tán. Có người khen, cũng có người chê. Chị Việt nói: “Anh Tưởng với chị Viên đi đâu cũng có đôi, ăn gì cũng ngồi cạnh nhau, gắp thức ăn, chăm sóc cho nhau. Họ mê nhau chớ chẳng phải vợ chồng. Tình tứ đến thế là cùng! Vợ chồng mình chỉ mong được một phần mười như thế đã mừng rồi…”.

Truyện ngắn: Một mùa thu nữa trôi qua…

Hoàng hôn đang buông xuống bằng những tia sáng nhạt nhòa rơi rớt trên những rặng cây. Những con đường nồng nàn mùi hoa sữa đưa tôi đến quán cà phê quen thuộc. Giờ này, quán rất vắng. Tôi đi thẳng đến cái bàn đá nơi góc vườn. Ở đó có một cây khế già rậm rạp. Những chùm quả lúc lỉu kéo những tán lá la đà, tạo nên một khoảng không gian vừa kín đáo vừa thơ mộng.

Truyện ngắn: Xuân này em sẽ lấy chồng

Chiều nào đi làm về Diệp cũng dừng lại con kênh trong xanh trước nhà, hưởng thụ khoảng không gian trong veo ấy. Diệp vào thành phố đã 7 năm rồi, tốt nghiệp xong cô ở lại thành phố với lời hẹn cùng ba mẹ bao giờ hoàn thành những dự định của mình sẽ trở về. Và cứ thế, công việc đã giữ Diệp ở lại thành phố.

Truyện ngắn: “Bão tan”

Đài báo ngày mai có áp thấp nhiệt đới gần bờ. Nửa đêm, chị tỉnh giấc khi gió đập vào cửa kính. Trời mưa và lạnh. Căn phòng vẫn còn đèn sáng và mùng chưa mắc, bên cạnh chị, anh nằm co như con tôm, mền đạp dưới chân. Chị kéo mền đắp cho anh. Rồi chị mắc mùng, vừa bực vừa thương.

Câu chuyện gia đình: Sẻ chia sau cơn bão

Thời tiết những ngày qua thật lạ. Mưa thì như thác đổ, dằng dai; nắng thì rám cong mặt lá. Với cái biên độ của nắng mưa như thế, sợ sinh bệnh, vợ chồng anh gọi lái bán heo.
Top